Mogen leerlingen compenserende en dispenserende maatregelen gebruiken bij de LVS-toetsen?

Standpunt i.v.m. gebruik van compenserende en dispenserende maatregelen bij LVS-toetsen.

Mogen leerlingen gebruik maken van compenserende en dispenserende hulpmiddelen bij de afname van de LVS-toetsen? Dit is een vraag die in heel wat scholen leeft. Om hier een antwoord op te kunnen geven, moeten scholen voor zichzelf eerst uitmaken wat ze met de afname beogen.

Hoe kan een school het LVS gebruiken?

Het voordeel van werken met een leerlingvolgsysteem is net dat het gaat om een methode-onafhankelijke toets. De resultaten maken het mogelijk om leerlingen te gaan vergelijken met een grote groep leeftijdsgenoten. Het LVS kan door de school gebruikt worden om een niveaubepaling te hebben van alle leerlingen in de klas. Zo krijg je een beeld waar een klas zich situeert in vergelijking met een grote Vlaamse groep leeftijdsgenoten. Zijn de resultaten zeer zwak, kan je als leerkracht en school gaan nadenken over de oorzaak daarvan. Voldoet de methode nog? Gaat er voldoende aandacht aan remediëring? Welke instructie hanteert de leerkracht? Is daar variatie in? Is er voldoende aandacht voor differentiatie? Werkt de leerkracht met een groepsplan? Zijn er veel SES-leerlingen in vergelijking met de Vlaamse populatie?  …

De leerkracht kan ook inzoomen op één of enkele leerlingen. Door de resultaten te gaan analyseren krijgt de leerkracht een overzicht van moeilijkheden waaraan nog verder gewerkt moet worden. Hij krijgt een zicht op de leerstof die nog extra aandacht nodig heeft bij één of enkele leerlingen. Zo weet de leerkracht welke remediëring (en differentiatie) deze leerling tijdens de daarop volgende periode nog nodig heeft. Bij één van de volgende afnames kan de leerkracht bepalen of de remediëring ook effect had. Heeft de leerling vooruitgang geboekt? Het gebruik van maatregelen heeft immers ook een remediërend resultaat. Met het LVS kunnen we het effect nagaan: hoe evolueert deze leerling sinds de opstart van de extra hulpmiddelen?

Op die manier is het leerlingvolgsysteem een werkinstrument voor de school. De resultaten van de LVS-toetsen hoeven dan ook niet meegedeeld te worden aan ouders of op het rapport genoteerd te worden.

Kunnen maatregelen toegestaan worden bij de afname van de LVS-toetsen?

Wanneer wel ?

●       Als je voor een leerling wil weten welk zijn hoogst mogelijke niveau is (met hulpmiddelen).

●       Als je wil nagaan of de leerling vooruitgang heeft geboekt (met gebruik van maatregelen).

●       Als je een leerling eigenlijk wil vrijstellen van de LVS-toetsen maar hem wel wil laten meedoen met wat andere leerlingen doen zonder hem te frustreren. Op die manier heeft de afname geen diagnostisch doel maar verhoog je eventueel wel de participatie van de leerling.

●       Als je wil nagaan of de leerling effectief gebruik kan maken van de toegestane hulpmiddelen.

Wanneer niet?

●       Als je wil nagaan of de leerling vooruitgang heeft gemaakt t.o.v. zijn vorige situatie. 

●       Als je voor alle leerlingen wil weten hoe ze scoren op eenzelfde toets.

●       Als je van een bepaalde leerling wil nagaan welk niveau beheerst is. Waarschijnlijk moet je de afname wel afstemmen op de leerling.

Enkele aandachtspunten: 

Hou bij de afname rekening met de standaardisatie. Instructies moeten letterlijk voorgelezen worden zoals ze in de handleiding geschreven staan. Alleen op die manier kunnen klassen vergeleken worden met de normgroep.

Zet lang genoeg in op remediëring. Ga niet te snel over tot (enkel) compenserende maatregelen. Gebruik deze ook nog steeds in combinatie met remediëring.

Als je er als school voor kiest om het LVS als werkinstrument te gebruiken, leg dan aan de leerling uit waarom hij nu geen hulpmiddelen mag gebruiken. Je kiest bewust voor een niveaubepaling en wil weten waar hij op dat moment staat. De resultaten van het LVS zijn dan enkel voor intern gebruik.

Het tempo van afname bij kinderen die anders hulpmiddelen mogen gebruiken, zal wellicht een stuk lager liggen dan bij een klassikale afname. Het lijkt dan ook aangewezen om de toets afname apart te doen (eventueel door de zorgcoördinator). Op die manier haal je uit je observatie ook heel wat info en kan je zelfs bevragen hoe hij tot bepaalde oplossingen komt.