Laatste update: 12/03/2012

Geslachtsonderzoek

Meisjes

De dokter zal tijdens het onderzoek even de groei van schaamhaar en de borstontwikkeling willen controleren. Om dit goed te kunnen doen, zal de arts vragen om even de kledij te verwijderen.

Bij het prille begin van de borstgroei is de tepel wat gezwollen. Om het onderscheid te kunnen maken tussen een 'echte start' van de borstgroei of gewoon wat vetweefsel onder de tepel, moet de arts voelen aan de tepel. Als de borst echt begint te groeien, is er een soort hard schijfje net onder de tepel te voelen. Dat wil zeggen dat je puberteit start. Is je puberteit al een tijdje bezig, dan is gewoon eens kijken meestal genoeg voor de arts om te weten hoe ver je staat in de ontwikkeling.

Jongens

Bij jongens zal arts de groei van het schaamhaar nakijken en de grootte van de teelballen meten. Dit doet de arts door de grootte van de teelbal te vergelijken met houten teelbalmodelletjes. Om dit op een juiste manier te beoordelen moet de arts de teelbal zachtjes tussen duim en wijsvinger houden en vergelijken met de modelletjes. We gaan ervan uit dat de puberteit start vanaf een teelbalvolume van 4 ml. De teelballen zullen dan rustig verder groeien tot een volume van 20 à 25 ml. Daarnaast geven het uitzicht van de balzak en de penis ook mee aan hoe ver je staat in de puberteit.

De arts zal dan in je dossier noteren hoe ver je staat in de puberteit volgens vaste wetenschappelijke afspraken.

Waarom?

Dit deel van het onderzoek vindt niemand leuk. Waarom moet dat dan per se?

Je moet weten dat een normale puberteit niet te vroeg mag beginnen (vóór 8 à 9 jaar) maar ook niet te laat (na 13 à 14 jaar). De puberteit mag ook niet te traag of te snel verlopen. De CLB-arts controleert daarom van op kleuterleeftijd tot bij het laatste medisch onderzoek of er tekens zijn van de puberteit. Op die manier kan er tijdig worden ingegrepen als er iets fout loopt.

Omdat de groei sterk door de puberteit wordt 'gestuurd', kan de arts je groeipatroon beter begrijpen als die weet hoe ver je in de puberteit staat... De arts kan zich dan ook beter een idee vormen over hoe lang iemand nog kan groeien. Dit is voor iedereen leuk om weten, maar het is bijzonder belangrijk voor wie erg klein of erg groot is.

En na de puberteit?

Ook volwassenen gaan regelmatig naar de dokter voor preventief onderzoek. Een vrouw zal regelmatig een borstonderzoek laten uitvoeren en een uitstrijkje laten nemen van de baarmoederhals. Beide onderzoeken moeten ervoor zorgen dat kanker vroeg kan worden opgespoord en behandeld. Bij de man is regelmatige controle van de teelbal en de prostaat zinvol. Het is dus goed om van jongs af deze gewoonte aan te nemen en je regelmatig te laten controleren.